نام اختصاری: B.T
سایر نام ها: زمان سيلان، زمان خونروی Duke؛ زمان خونریزی Ivy؛ زمان خونروی Mielke؛ زمان خونروی Simplate
نوع نمونه قابل اندازه گیری: ثبت زمان توقف خونروی از سوراخ پوستی.
حجم نمونه مورد نیاز: –
شرایط نمونه گیری:
به بيمار توضيح دهيد نيازي به ناشتايي نمي باشد.
به بیمار هشدار دهید که ممکن است اندکی ناراحتی به سبب جراحت پوستی ناشی از آزمایش احساس کند.
ملاحظات و روش نمونه گیری:
نمونه گیری به روش IVY:
پوست بخش داخلی ساعد را با الکل یا پوویدون آیوداین (بتادین) تمییز نمایید.
بازوبند فشار خون را بر بالای آرنج بیمار بسته و تا mmHg 40 باد کنید و در طی آزمایش در همین حد ثابت نگاه دارید.
سپس برش کوچکی به عمق 1 میلی متر در پوست ایجاد کنید و زمان را ثبت نمایید.
خونروی ایجاد شده را هر 30 ثانیه یکبار پاک نمایید.
هنگامی که خونروی بند آمد، زمان را مجدداً یادداشت نمایید. فاصله زمانی میان آغاز و پایان خونروی را محاسبه نمایید. به این زمان، زمان سیلان می گویند.
سپس بازوبند فشار خون را باز کنید و پانسمان چسبی بر دست بیمار ببندید.
سابقه مصرف اخير آسپرين، ضد انعقادها، الكل و يا هرگونه داروي موثر به نتايج آزمايش را در برگه بيمار ثبت نمائيد.
اگر خونريزي بيش از 10 دقيقه ادامه يافت، آزمايش را متوقف كنيد.
توجه کنید این آزمایش غالباً توسط تکنسین آزمایشگاه در مدت زمان 10 دقیقه انجام می پذیرد.
نمونه گیری به روش Duke:
در این روش از انگشت یا لاله گوش استفاده می شود.
ابتدا محل مورد آزمایش را با الکل تمیز می کنیم. محل مورد نظر را با یک ضربه لانست یکبار مصرف سوراخ کرده، با جریان یافتن آزادانه خون کرنومتر را به کار می اندازیم.
هر 30 ثانیه یکبار قطره های خون را با کاغذ خشک کن تماس داده و اینکار را آنقدر ادامه می دهیم تا خون بند بیاید.
سپس کرنومتر را خاموش کرده، و زمان بدست آمده را گزارش می کنیم.
نتایج غیر طبیعی را مجدداً کنترل نمایید.
توجه کنید این آزمایش غالباً توسط تکنسین آزمایشگاه در مدت زمان 3 دقیقه انجام می پذیرد.
موارد عدم پذیرش نمونه:-
شرایط نگهداری:-
کاربردهای بالینی: جهت بررسي عوامل عروقي و پلاكتي هموستاز به كار مي رود. این آزمون غالباً بر روی بیماران، قبل از عمل جراحی به منظور اطمینان از کارایی کافی هموستاز انجام می شود.
اطلاعات تکمیلی:
BT در بیماری فون ویلبراند و سایر اختلالات عملکردی ارثی پلاکتی و همچنین در اورمی و ماکروگلوبولینمی افزایش مییابد. بهرحال در مجموع آزمایش برای تشخیص یا پیشگویی خطر خونریزی مناسب و قابل اعتماد نمیباشد. در سال 1990 با انجام این آزمایش بر روی 862 نفر از مردم عادی مشخص گردید که این آزمایش برای غربالگری قبل از عمل در بیمارانی که تاریخچة خونریزی نداشتهاند آزمایش مفیدی نمیباشد.
از نظر تاریخچه در روش Duke برش بر روی لاله گوش یا نوک انگشت انجام میگردید که در حال حاضر انجام نمیشود.
در روش Ivy از کاف فشارخون در ناحیه بازو و ایجاد برش روی ساعد استفاده میگردد.
در روش Mielke یا BT به روش template با استفاده از یک تمپلت سعی در استاندارد نمودن اندازه و عمق برش وجود دارد.
مقادیر طبیعی:
9- 2 دقیقه، در نوزادان کوتاهتر است (براساس Ivy method )
3- 1 دقیقه ( بر اساس Duke method)
تفسیر:
طولانی گشتن زمان سیلان در موارد زیر مشاهده می شود:
افراد دچار نقصان تعداد یا عملکرد پلاکتها.
بیماران مبتلا به انعقاد منتشر داخل عروقی (DIC) که پلاکتهای آنان مصرف شده است.
مبتلایان به اورمی؛ زیرا دچار نقصان تعداد و عملکرد پلاکتها می شوند.
افراد دچار افزایش شکنندگیی مویرگی ناشی از بیماری کلاژن عروقی، بیماری کوشینگ یا سندروم هنوخ- شون لاین (پورپورا).
زیاده روی در مصرف وارفارین (کومادین).
مصرف داروهای ضد التهاب (مانند آسپرین، ایندومتاسین).
محدودیت ها و عوامل مداخله گر:
حساسیت و اختصاصیت این آزمایش پایین است.
شمارش پلاکت زیر 100000/ml، هماتوکریت پایین، مصرف آسپرین و سایر داروهای مهارکنندة پلاکتی سبب افزایش BT میگردند.
عوامل مختلفی قادرند با انجام تست تداخل نمایند که شامل ضخامت پوست، درجه حرارت بدن، خصوصیات عروق خونی، جهت ورود تیغ لانست (افقی یا عمودی) و محل شکاف میباشند.
افزایش دهنده ها: تميز نمودن شديد محل جراحت، افزايش دماي بدن، مصرف الكل، ضد انعقادها، دكستران، ايندومتاسين، ساليسيلات ها، استرپتوكيناز، آلوپورپنول، آمپی سیلین، پنی سیلین G، هالوتان، داروهاي ضد التهابي غير استروئيدي(NSAIDs)، اوروكيناز، وارفارين
کاهش دهنده ها: كاهش دماي بدن، مصرف دسموپرسین و اریتروپویتین.
موارد منع کاربرد:
افرادی که مشخص گردیده که تعداد پلاکتهای آنان پایین است.
بیمارانی که قادر به همکاری نیستند.
بیمارانی که نمی توان بازوبند فشار خون را روی بازویشا بست (مانند افراد دچار سلولیت)
افرادی که سابقه ایجاد کلویید دارند ( باید به آنان گوشزد نمود که احتمال پیدایش اسکار وجود دارد).
مبتلایان به تغییرات پوستی ناشی از سالخوردگی (مویرگهای این افراد شکننده می باشد و انقباض عروقی کافی نیست).
بیمارانی که غده لنفی زیر بغلی آنان را برداشته اند (مانند مبتلایان به سرطان پستان). در این صورت دست همان سمت را نباید استفاده نمود.
توضیحات:
استفاده اصلی از BT بعنوان معیاری از فعالیت پلاکت است ولی به علت عدم صحت و ویژگی بطور کلی چندان مفید نیست.
وجود تنها يك بار، B.T طولاني نمي تواند به طور قطعي وجود اختلال را ثابت نمايد، زيرا ممكن است در طي آزمايش، رگ خوني بزرگتري بريده شود و زمان انعقاد را طولاني تر سازد كه در اين مورد علت آن نقص هموستاز نبوده بلكه به سبب آن است كه قطر رگ بزرگتر ازآن مي باشد كه بدون اعمال فشار خونريزي بند آيد.
از عوارض بالقوه این آزمایش می توان به عفونت پوست و خونریزی شدید در محل آزمایش اشاره کرد.
