نام اختصاری: BS
سایر نام ها: قند خون غیر ناشتا، Random Glucose , Plasma suger
بخش مورد انجام : بیوشیمی
نوع نمونه قابل اندازه گیری: خون، سرم، پلاسما هپارینه ، EDTA دار، فلوئوریددار
حجم نمونه مورد نیاز: ml 0.5
شرایط نمونه گیری: نیاز به ناشتایی نمی باشد.
ملاحظات نمونه گیری:
ترجیحاً نمونه گیری وریدی صورت گیرد.
غلظت گلوکز خون در هر ساعت 10% کاهش می یابد؛ بنابراين بلافاصله بعد از نمونه گيري میبايست سانترفيوژ گردد.
موارد عدم پذیرش نمونه: نمونه هموليز
شرایط نگهداری: گلوكز سرم در C˚4 به مدت 7 روز و در C˚20 – به مدت 30 روز پايدار است.
کاربردهای بالینی :
تشخيص و مديريت ديابت مليتوس و ساير اختلالات متابوليسم كربوهيدراتي نظير ديابت حاملگي، هيپوگليسمي نوزادان، هيپوگليسمي با منشأ ناشناخته و كارسينوم سلول جزاير پانكراس ( لوزالمعده).
پايش عفونت، سوختگي ، شوك و مصرف استروئيد درماني.
روش مرجع: : روش آنزیماتیک هگزوکیناز ( در سرم و پلاسما)
روش ارجع: روش آنزیماتیک گلوکز اکسیداز
سایر روش ها: هگزوکیناز(متد UV)، O-Toluidine، فولن وو، شافرهارتمن- سوموژی، فروسیانید، بندیکت، واکنش رنگی نئوکوپرین و …
مقادیر طبیعی:
صفر تا 11 ماه : تعين نشده يك سال و بالاتر : mg/dl 140- 70
تفسیر: افراد با BS بين mg/dl 199- 140 مشكوك و مستعد به ديابت مي باشند و BS بالا mg/dl 200 به همراه علائم باليني بارز نشان دهنده ديابت مي باشد. BS كمتر از mg/dl 25 براي نوزادان كمتر از يك هفته و BS كمتر از mg/dl 40براي نوزادان بيشتر از يك هفته تهدید کننده حیات است. مقادير BS مساوي يا بالاتر از mg/dl 400 بحراني است.
عوامل مداخله گر:
مصرف ديورتيكهاي تيازيدي، ضدبارداری خوراکی (OCP)، فنی توئین، مصرف کافئین،کورتیکوستروئیدها، آسپرین و مهارکننده های بتا آدرنرژیک (پروپرانول، آتنولول).
توضیحات:
غلظت گلوکز در خون به علت گلیکولیز در گلبول های قرمز هر ساعت 10% کاهش می یابد بنابراین در صورت استفاده از لوله های جداکننده بدون ژل نمونه خون در کوتاهترین زمان ممکن میبایست سانتریفیوژ گشته و سرم یا پلاسما از سلول جدا گردد.
می توان با استفاده ازضد انعقاد فلوئورید (مهار کننده گلیکولیز) میزان کاهش گلوکز در خون را به تقریباً 10% در 3 ساعت کاهش داد.
