سایر نام ها: دوپامین
Dopamine, Blood Dopamine, Random/24hrs Urine
بخش انجام دهنده: ایمونولوژی
نوع نمونه قابل اندازه گیری: پلاسما، ادرار
حجم نمونه مورد نیاز: پلاسما: 2 ml ادرار: 1 ml
شرایط نمونه گیری:
بیماران باید در وضعیت خوابیده به پشت و یا ایستاده پیش از نمونه گیری قرار گیرد.
بیمار می بایست آرامش خود را حفظ کند. استرس و نگرانی می تواند منجر به ایجاد نوسانات در سطوح کاته کول آمین ها گردد.
بیمار باید از مصرف الکل، قهوه، چای، تنباکو و ورزش شدید پیش از نمونه گیری اجتناب نماید. ناشتایی شبانه مورد نیاز است.
ملاحظات نمونه گیری:
پلاسما:
نمونه خون کامل باید در لوله های حاوی ضد انعقاد EDTA جمع آوری گردد.
در مدت 30 دقیقه پس از جمع آوری خون، نمونه توسط سانتریفیوژ یخچال دار سانتریفیوژ گذشته و پلاسما در لوله های جداگانه پلاستیکی جدا شود. سپس نمونه تا زمان انجام آزمایش در -20oC قرار گیرد.
از جمع آوری نمونه های همولیزه یا لیپمیک اجتناب نمایید.
ادرار: ادرار تصادفی یا 24 ساعته مورد نیاز است. نمونه باید در ظروف حاوی 10 تا 15 میلی لیتر اسیدکلردریک 6 مولار جمع اوری گردد.
موارد عدم پذیرش نمونه:
نمونه سرم
نمونه نگهداری شده در دمای اتاق
نمونه ادرار که بیش از 48 ساعت در دمای یخچال نگهداری شده باشد.
نمونه پلاسما که بیش از 6 ساعت در مای یخچال نگهداری شود.
نمونه بدون برچسب یا با برچسب اشتباه
ذوب و فریز مکرر نمونه
شرایط نگهداری:
پایداری نمونه پلاسما در دمای یخچال، 6 ساعت و در فریزر تا 6 ماه می باشد.
پایداری نمونه ادرار در دمای یخچال 48 ساعت و در دمای فریزر تا 6ماه می باشد. همچنین می توان تا 24 ساعت در دمای اتاق نگهداری نمود.
کاربردهای بالینی:
اندازه گیری دوپامین به عنوان یک کاته کول آمین در بیماران مشکوک به فئوکروموسیتوما، نروبلاستوما یا پاراگنگیلیوما مفید است.
کمک به تشخیص بیماری های گوناگون نظیر فشار خون بالا، بیماری های قلبی و عروقی، شیزوفرنی و افسردگی مانیک
اطلاعات تکمیلی: در انسان کاته کول آمین ها شامل آدرنالین (اپی نفرین)، نورآدرنالین (نوراپی نفرین) و دوپامین به عنوان نروترانسمیترهای سیستم اعصاب سمپاتیک در بسیاری از فرایند های فیزیولوژیک نقش دارند. سیستم اعصاب سمپاتیک در بالاترین وضعیت هوشیاری ( هشدار) در بدن قرار دارد و همچنین به نام پاسخ جنگ و گریز بدن شناخته می شود. در بدن انسان حضور کاته کول آمین ها و متابولیت های آن نشان دهنده سازگاری بدن در مقابل استرس حاد و مزمن است. اندازه گیری متابولیت های کاته کول آمین ها نظی متانفرین و نورمتانفرین برای تشخیص و پیگیری درمان تومورهای سمپاتوآدرنال نظیر فئوکروموسیتوما حائز اهمیت است. از آنجاکه تعیین کاته کول آمین ها در پلاسما به طور بالینی بسته به موقیت تومور و عملکرد آزمون حساس می باشد، تعیین کمی کاته کول آمین ها در ادرار برای تشخیص این تومورها ارجح می باشد . مقادیر بالاتر از Cut-off می تواند به عنوان یک شاخص برای تومورهای نورواندوکرین مطرح شود. با این وجود در بعضی از بیماری ها نظیر فشارخون بالا، بیماری های کاردیوواسکولار، شیزوفرنی و افسردگی مانیک مقادیر غیرنرمال از سطوح بالا و پایین کاته کول آمین ها مشاهده شده است.
روش مرجع: –
روش ارجح: HPLC
سایر روشها: ELISA
مقادیر طبیعی:
پلاسما:100 pg/ml >
ادرار: 600 µg/day 50 –
تفسیر: مقادیر افزایش یافته کاته کول امین ها ( اپی نفرین، نوراپینفرین و دوپامین) در پلاسما و متابولیت های آنها در ادرار می تواند در تشخیص تومور های آدرنال بویژه فئوکروموسایتوما و نروبلاستوما مفید باشد. همچنین اندازه گیری این متابولیت ها در اختلالات روانی و در شرایط استرسی شدید و هیجانی حائز اهمیت است. در بیماریهای قلبی به ویزه حمله قلبی و در فشار خون خیلی بالا مقادیر کاته کول امین ها افزایش می یابد.
عوامل مداخله گر :
نگهداری نمونه پلاسما در دمای اتاق و نگهداری نمونه ادرار بیش از 24 ساعت در دمای اتاق منجر به تداخل در نتایج آزمون می گردد.
نگهداری نمونه پلاسما بیش از 6 ساعت در دمای یخچال منجر به تداخل در نتایج آزمون می گردد.
نمونه های دارای رشته های فیبرین و یا نمونه های همولیزه یا لیپمیک در نتایج آزمون تداخل می نمایند.
ترکیبات موجود در ، قهوه، چای، تنباکو، مصرف الکل و ورزش شدید منجر به تداخل در نتایج آزمون می گردد.
مصرف داروهای استامینوفن، آلبترول، آمینوفیلین، آمفتامین، بوسپیرون، کافئین، مسدود کننده های کانال کلسیم، کوکائین، ال دوپا و متیل دوپا، اسید نیکوتینیک،
فنوکسی بنزامین، سودوافدرین، رزرپین، ضد افسردگی های تری سیکلیک منجر به تداخل در نتایج آزمون می گردند.
توضیحات:
نتیجه گیری درمانی نباید تنها بر اساس نتایج آزمایشگاهی قرار گیرد حتی اگر همه ازمایشات موافق با آن بیماری باشد. به عبارت دیگر هر نتیجه آزمایشگاهی تنها قسمتی از تصویر بالینی کلی از آن بیمار است.
تنها در مواردی که نتایج آزمایشگاه قابل پذیرش با تصویر بالینی کلی از بیمار باشد می تواند به عنوان نتیجه گیری درمانی مورد استفاده قرار گیرد. نتیجه تست نباید هرگز به صورت تعیین تنها یک تست برای اشتقاق نتایج درمانی بکار رود
