نام اختصاری: EBV IgG/IgM
سایر نام ها: آنتی بادی ضد ویروس اپشتین بار، Anti EBV Serology، Epstein-Barr Virus Antibody profile ، Anti EBV Virus Antibody
بخش انجام دهنده: ایمونولوژی
نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم
حجم نمونه مورد نیاز: 1ml
شرایط نمونه گیری: نیاز به ناشتایی یا آمادگی خاصی نمی باشد.
ملاحظات نمونه گیری:
مطابق دستورالعمل آزمایشگاه از بیمار نمونه خون وریدی گرفته شود. نمونه گیری باید در شرایط استریل، همراه با تکنیک های آسپتیک صورت گیرد.
نمونه های سرم را حدالامکان پس از آغاز بیماری بگیرید.
دومین نمونه خون را 21- 14 روز بعد بگیرید.
محل خونگیری را از نظر خونریزی بررسی نمایید.
سرم جدا شده باید شفاف و عاری از فیبرین ، همولیز و یا لیپمیک باشد.
تاریخ شروع بیماری را بر روی برگه آزمایش ثبت نمایید.
موارد عدم پذیرش نمونه:
نمونه ای که به طور مکرر ذوب و فریز گردد.
سرم های با همولیز و لیپمیک شدید.
نمونه هایی که در معرض حرارت بالا قرار گرفته باشند. در حرارت بالا اُتو آنتی بادی سرم غیر فعال می گردد.
شرایط نگهداری:
ترجیحاً پس از جداسازی سرم آن را تا زمان آزمایش در دمای 2-8oC نگاه دارید.
در صورتی که در طی 7 روز آزمایش انجام نشود، آن را در 20oC- نگاه دارید. پایداری نمونه در این دما 14 روز است.
کاربردهای بالینی:
تشخیص عفونت اپشتین بار ویروس (EBV) بویزه مونونوکلئوز عفونی.
ارزیابی موارد مونونوکلئوز هتروفیل منفی که مشکوک به عفونت EBV می باشند.
کمک به تشخیص بیماریهای لنفوپرولیفراتیو مانند لنفوم هایی همچون لنفوم بورکیت و بیماری لنفوپرولیفراتیو مرتبط با کروموزوم X
روش مرجع: –
روش ارجح: IFA، EIA (ELISA)
سایر روشها: HAI، CF، CL، Monotest (آگلوتیناسیون)
اطلاعات تکمیلی:
ویروس اپشتین بار (EBV) یک هرپس ویروس لنفوتروپیک انسانی حاوی DNA است که سلولهای اپیتلیال و لنفوسیتهای B را آلوده کرده و سبب تحریک تکثیر سلولی لنفوسیتهای B میشود. سندروم های EBVشامل: منونوکلئوز عفونی کلاسیک، بیشتر از 90% موارد لنفوم بورکیت، تقریباً 100% موارد کارسینومهای نازوفارنژیال با تمایز ضعیف، زیرگروهی از کارسینومهای معده، اختلالات لنفوپرولیفراتیو در بیماران با نقص ایمنی، لوکوپلاکی مویی، لنفوم غیرهوچکینی در بیماران با نقص ایمنی مادرزادی یا اکتسابی، 60-40% از موارد بیماری هوچکین (در آمریکا) و تومورهای عضلات صاف در اطفال با ایمنی سرکوب شده.
اکثریت موارد منونوکلئوز عفونی را میتوان براساس یافتههای بالینی، شمارش و مورفولوژی خون (لنفوسیتوز همراه با ویروسیتها) و یک تست مثبت قراردادی سرولوژی (Davidsohn) برای آنتیبادی هتروفیل (تست غربالگری منونوکلئوز عفونی) تشخیص داد. هنگام مراجعه اولیه ممکن است تا 20% موارد هتروفیل منفی باشند ولی غالباً بعد از تکرار در چند روز بعد هتروفیل مثبت میشوند.
پاسخ سرولوژیک به EBV عبارت است از آنتیبادی ضد EA (Early Antigen) که معمولاً عمر کوتاهی دارد (حدود 2 هفته)، آنتیبادیهای IgM و IgG ضد آنتی ژنهای کپسید ویروس (VCA) و آنتیبادیهای ضد آنتی ژنهای هسته (EBNA) که از بین اینها VCA مفیدترین است. VCA–IgM در عرض هفت روز ظاهر شده و حداکثر تا سه ماه باقی میماند، VCA–IgG در عرض هفت روز ظاهر شده و تا آخر عمر باقی میماند و EBNA–IgG در عرض سه هفته ظاهر شده و تا آخر عمر باقی میماند. یک تیتر بالای VCA شاهد خوبی برای عفونت EBV است. از آنجایی که آنتیبادی ضد EBNA معمولاً چهار تا شش هفته بعد از مونونوکلئوز عفونی توسعه می یابد، وجود این آنتیبادی در طی یک بیماری حاد، میبایست تشخیصهای دیگری به غیر از منونوکلئوز عفونی حاصل از EBV را مورد بررسی قرار داد.
مقادیر مرجع: مقادیر مندرج در جدول مقابل برای آنتی بادیهای VCA-IgG و VCA-IgM و مطابق با روشELISA می باشد.
ایندکس آنتی بادی: (D نمونه تقسیم بر میانگین O.D cut off ) ×10
میانگین OD cut off: 1
مقادیر طبیعی: تیتر منفی
تیتر منفی: 1:10> برای VCA-IgG و VCA-IgM
تیتر مثبت: 1:10< برای VCA-IgG و VCA-IgM
تیتر منفی: 1:5> برای EBNA-IgG
تیتر مثبت: 1:5 < برای EBNA-IgG
تفسیر: مقادیر مثبت VCA-IgG، VCA-IgM و EA-IgG و مقادیر منفی EBNA-IgG دلالت بر فاز حاد عفونت دارد. در صورتی که در عفونت گذشته VCA-IgM و EA-IgG منفی بوده و VCA-IgG و EBNA-IgG مثبت می گردد. چهار برابر افزایش تیتر در جفت سرمی که با فاصله 14- 10 روز گرفته شده باشد نشانه عفونت حاد است.
عوامل مداخله گر :
این تستها برای سندرم خستگی مزمن فاقد حساسیت و ویژگی هستند چرا که EBV بیشتر از 90% افراد را آلوده میکند و برای تمام عمر باقی میماند و خستگی مزمن هم یک شکایت شایع در تمام دنیاست.
VCA-IgG ممکن است جهت اتصال به جایگاه اتصال با VCA-IgM رقابت کرده و منجر به نتایج منفی کاذب گردد.
فاکتور روماتوئید (RF) ممکن است در حضور IgG اختصاصی منجر به نتایج مثبت کاذب در مقادیر IgM گردد.
نتایج مثبت کاذب در بیماریهای کلاژن، لنفوم و لوسمی لنفوئیدی ممکن است مشاهده گردد.
سیتومگالوویروس (CMV) در بیمارانی که پیوند عضو داشته اند، ممکن است سبب مثبت شدن سرولوژی EBV شود.
در واکنشهای پس از انتقال خون و محصولات خونی، آنتی بادیهای EBV ممکن است افزایش یابد.
نمونه های دارای همولیز و لیپمیک شدید و ذرات فیبرین ممکن است در آزمایش ایجاد تداخل نماید.
نمونه هایی که در ابتدای عفونت EBV گرفته شود ممکن است فاقد آنتی بادیهای اختصاصی قابل تشخیص باشد. بنابراین توصیه می شود نمونه جدیدی در 1 تا 2 هفته بعد از بیمار گرفته شود.
توضیحات:
آزمایشات سرولوژیک حساسیت، ایمنی و عفونت اولیه EBV را تعیین می کنند.
ویروس EBVمی تواند عامل سندرم بورکیت (بیش از 90%)، ویرمی اپشتین بار، سندرم هوچکین(60%-40%)، مونونوکلئوز عفونی (95%-90%)، کارسینومای نازوفارنکس (تقریباً 100%)، سندروم خستگی مزمن و سارکوئیدوز باشد.
حدود 5٪ تا 10٪ از بیماران مبتلا به عفونت EBV در گذشته هرگز آنتی بادی ضد EBNA ندارند.
تست VCA-IgM نباید به عنوان یک تست غربالگری برای عموم مردم در نظر گرفته شود و تست فقط باید زمانی انجام شود که شواهد بالینی نشانگر تشخیص عفونت باشد.
چنانچه تیتر آنتی بادی ضد EA، دو سال پس از مونونوکلئوز عفونی همچنان بالا باشد نشاندهنده سندروم EBV مزمن است.
در بیماران دارای آنتیبادی هتروفیل که یافتههای بالینی و مورفولوژی لنفوسیت، مطابق با منونوکلئوز عفونی است نیازی به انجام تست EBV نیست.
نتایج آزمون باید همراه با علائم بیمار، تاریخچه بالینی، و دیگر یافته های آزمایشگاهی ارزیابی شود.
آزمون Monotest برای شناسایی آنتی بادیهای هتروفیل استفاده می شود و تایید کننده تشخیص عفونت EBV می باشد.