عفونتهای حاد تنفسی واگیر، بیماریهایی هستند که مجاری تنفسی فوقانی و تحتانی (از بینی تا ریهها) را درگیر کرده و به طور مستقیم یا غیر مستقیم از شخصی به شخص دیگر منتقل میشوند. این بیماریها شامل آنفولانزای فصلی نظیر H1N1، کرونا ویروسها و سرماخوردگیهای معمول میشوند. شیوع این بیماریها در فصول پاییز و زمستان بیشتر بوده و علائم عفونتهای تنفسی با بیماریهای فصلی مثل حساسیتها یا آلرژیها نیز همپوشانی زیادی دارد.
حساسیت یا آلرژی تنفسی، واکنش بدن به عواملی مثل گرد گیاهان، گرد و غبار، برخی مواد غذایی و یا مواد شیمیایی است که با علائمی نظیر آبریزش بینی، گلودرد، سردرد، خارش و سوزش بینی همراه بوده و گاهی ممکن است با سرفه یا خس خس سینه نیز همراه شود که این امر موجب اشتباه گرفتن علائم ابتلا به آنفولانزا و کرونا میشود. علائم تب و لرز، درد عضلانی و از دست دادن حس بویایی و چشایی بیشتر به نفع عفونت با کرونا بوده ولی در صورت تشدید وضعیت بینی به علت آلرژی گاهی کاهش حس بویایی مشاهده میشود.
با توجه براینکه مدت زمان ابتلا و بروز علائم کرونا با آلرژی عامل مهمی جهش تشخیص تفاوت این دو مورد است، احتمال بروز ناگهانی علائم در کرونا بیشتر است ولی آلرژی دو تا سه هفته طول میکشد تا علائم خود را نشان دهند. تب عموما در آنفلوانزای فصلی و کرونا دیده میشود و تنگی نفس بیشتر به نفع کرونا است. ابتلا به کرونا و آلرژی میتواند به صورت همزمان هم رخ دهد و علائم گیج کننده به نظر برسند که در این صورت بررسی وضعیت کرونا ضروری بوده و باید تست pcr انجام شود.
شاغلانی چون کارکنان خدمات بهداشتی درمانی، آزمایشگاهها، کارکنان ارگانهای حمل و نقل عمومی، جمع آوری زباله و پسماند و افرادی که به علت ماهیت شغل خود مدام در مسافرت به خصوص به مناطق آلوده هستند، در محیطهای کاری در مواجهه بیشتری با بیماریهای تنفسی بوده و باید اقدامات کنترلی و پیشگیرانه شدیدی برای محافظت از ابتلا در نظر بگیرند. شاغلان سالمند، دارای بیماریهای زمینهای مثل دیابت، بیماریهای قلبی و مشکلات ایمنی، شاغلان مبتلا به بیماریهای تنفسی و در مواجهه با گازها و بخارات شیمیایی و شاغلان باردار، آسیب پذیری بالایی نسبت به عفونت تنفسی با کرونا دارند.
درباب توصیهای برای کارکنان میتوان اذعان کرد که کارکنان در صورت بروز علائم شبیه سرماخوردگی مثل تب، گلودرد، سرفه و تنگی نفس باید از ادامه کار خودداری کرده و به پزشک مراجعه کنند و تا پایان دوره بیماری نیز از حضور در محیط کار پرهیز داشته باشند.
کاهش غلظت عوامل ویروسی و آلرژن در هوای محیط در پیشگیری از ابتلا به بیماریهای تنفسی نقش مهمی را ایفا میکند و این امر با تهویه مناسب و مطلوب، جداسازی فضا و رعایت فاصله حداقل دو متری از افراد قابل اجرا است. شستن مرتب دستها با آب و صابون یا ضدعفونی با مواد الکلی در جلوگیری از انتقال ویروسها و حتی انتقال آلرژنها تاثیر بسزایی دارد
با در نظرگیری این موضوع که استعمال دخانیات، ایمنی بدن در مقابله با بیماریها را کاهش داده و ضدعفونی سطوح تماسی مشترک مثل میز، کیبورد دستگیرهها، پیشخوانها و تلفن ضروری است، میتوان بیان کرد که پرهیز از تماس با افراد دارای علائم سرماخوردگی و حفظ فاصله با افراد مبتلا و گزارش مشاهده افراد مبتلا به مافوق در جلوگیری از گسترش ویروسها موثر است.
باید به این موضوع توجه ویژهای شود که مسئول نظافت و آبدارخانهها دارای مهمترین نقش در انتقال ویروسهای تنفسی هستند پس باید دائما توسط کارکنان پایش شده و در صورت مشاهده علائم سریعا گزارش دهند و در این وضعیت از ادامه حضور در محیط کار ممانعت به عمل آید.
در تشریح توصیههای تغذیهای برای پیشگیری از بیماریهای تنفسی واگیر، بایدگفت که عملکرد سیستم ایمنی نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به بیماریهای تنفسی دارند. کمبود دریافت ویتامینهای A، D و C و تضعیف سیستم ایمنی احتمال ابتلا به بیماریها را افزایش میدهد.مادران باردار، کودکان زیر ۵ سال، سالمندان و افراد آسیبپذیر لازم است تا نسبت به بهبود مکملهای غذایی و رعایت تغذیه مناسب اهتمام بیشتری بورزند.
تامین ویتامین c مورد نیاز بدن با مصرف روزانه سبزی و سالاد و میوههایی مثل مرکبات، تامین ویتامین a با مصرف سبزیجات با رنگ سبز تیره مثل اسفناج، برگ چغندر و کاهو و تامین ویتامین d با قرار گرفتن در معرض نور خورشید و مصرف لبنیات در تقویت سیستم ایمنی بسیار نقش موثری دارند.همچنین مصرف میوههایی مثل انار، پرتقال تو سرخ و لبو بسیار توصیه میشود و همچنین میزان پروتئین وعدههای غذایی و مایعات هم سهم بسزایی در پیشگیری از ابتلا به بیماریها دارند.