نام اختصاری: HE4
سایر نام ها: پروتئین 4 ترشحی اپی دیدیم انسانی
بخش انجام دهنده: هورمون شناسی
نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم، پلاسما
حجم نمونه مورد نیاز: 1ml
شرایط نمونه گیری: 12 ساعت پیش از نمونه گیری، از مصرف مولتی ویتامین ها و مکمل های حاوی بیوتین یا ویتامین B7 اجتناب گردد.
ملاحظات نمونه گیری:
از بیمار نمونه خون وریدی گرفته شده و آن را در لوله های جداکننده سرم یا لوله های حاوی ضد انعقاد لیتیم هپارین،K2-EDTA و K3-EDTA جمع آوری گردد.
محل نمونه گیری را از نظر خونریزی بررسی نمایید.
پس از سانتریفیوژ ، سرم یا پلاسما را در لوله های مخصوص جدا نموده و تا زمان آزمایش آن را در یخچال یا فریزر نگهداری می کنیم.
نمونه ها نیاید در مکان هایی با درجه حرارت بالا قرار بگیرند.
از جمع اوری نمونه های با همولیز شدید اجتناب نمایید.
پیش از انجام آزمایش شرح حال و سابقه بالینی بیمار را بصورت مستند ثبت نمایید.
موارد عدم پذیرش نمونه:
همولیز شدید نمونه
نمونه های شدیداً لیپمیک یا ایکتریک
نمونه هایی که در معرض حرارت بالا قرار گرفته شده باشد.
نمونه های پایدار شده با آزاید (azide)
نمونه های بدون برچسب یا مشخصات
شرایط نگهداری: پایداری نمونه در 2-8 oC به مدت دو روز، در 15-25 0C، 5 ساعت و در -20oC 3 ماه می باشد. بهتر است برای جلوگیری از اثرات تبخیر نمونه در دمای اتاق در ظرف دو ساعت خوانش تست صورت گیرد.
کاربردهای بالینی: کمک به پایش بیماران تحت درمان سرطان تخمدان اپی تلیالی از جهت عود یا پیشرفت بیماری.
روش مرجع: –
روش ارجح: Electrochemiluminescence Immunoassay
سایر روشها: Chemiluminescent Microparticle Immunoassay (CMIA)، Quantitative Enzyme Immunoassay
مقادیر مرجع:
زنان قبل از یائسگی: 70 Pmol/L ≥
مقادیر ROMA:11.4 % >
زنان بعد از یائسگی: 140 Pmol/L ≥
مقادیر ROMA: 29.9 % >
مردان: کاربرد ندارد
اطلاعات تکمیلی: سرطان تخمدان یکی از شایع ترین موارد مرتبط با مرگ در میان جمعیت زنان می باشد. در سال 1999 مشخص شد که ژن مربوط به پروتئین 4 ترشحی اپی دیدیم انسانی (WFDC2 ) در افراد مبتلا به سرطان تخمدان بیش از حد بیان می گردد. این پروتئین با وزن ملکولی پائین (25 Kd) یک عضو از خانواده whey acidic protein بوده در غشاء بافت های تناسلی زنان و در مجاری تنفسی وجود دارد. وجود HE4 در سرم بیماران بعنوان یک بیومارکر جدید برای سرطان تخمدان معرفی شده است. محققین دریافتند HE4 در بیش از نیمی از بیماران مبتلا به سرطان تخمدان که سطح CA 125 در آنها افزایش پیدا نکرده، افزایش می یابد. اگر چه اندازه گیری HE4 با میزان حساسیت 72 % و اختصاصیت 95% به عنوان یک معیار مطمئن در تشخیص stage I تخمدان مفید است ولی ترکیب HE4 و CA 125 و ارزیابی هم زمان این دو در سرم بیمار، بنام تست ROMA عامل دقیقتری برای شناسائی سرطان تخمدان می باشد و حساسیت تست رابه 6/78 % ارتقا و اختصاصیت آنرا به 95% می رساند.
تفسیر: افزایش در مقادیر HE4 حاکی از عود یا پیشرفت بیماری است و کاهش آن نشان دهنده روند مطلوب پاسخ به درمان است. تغییرات در غلظت HE4 بیشتر و مساوی 20% حائز اهمیت است. برای پایش بیماران با سرطان تخمدان HE4 باید به صورت سریالی همراه با سایر تست های بالینی استفاده شود. مقادیر بدست آمده با متدهای سنجش متفاوت نباید بجای دیگر بکارگرفته شود.
محدودیت ها عوامل مداخله گر :
نمونه های شدیداً همولیزه، ایکتریک و لیپمیک ممکن است در نتایج آزمون تداخل ایجاد نماید.
دوز بالای بیوتین ( 5 mg/day< ) منجر به تداخل در نتایج آزمون می گردد.
HE4 نباید به عنوان یک تست غربالگری برای سرطان تخمدان استفاده شود.
کاربرد این تست برای پایش بیماری هایی به غیر از سرطان تخمدان غیر معتبر است.
در موارد نادری، به موجب تیتر خیلی بالای آنتی بادی ها با معرف های اختصاصی آنالیت ( آنتی سرم موشی، آنتی بادی های هتروفیل، استرپ اویدین، روتنیوم) تداخل ممکن است رخ دهد.
مارکرهای سرمی اختصاصی برای بدخیمی نمی باشد و مقادیر اندازه گیری شده ممکن است با تغییر متد متفاوت باشد.
توضیحات:
تفسیر نتایج آزمون نمی تواند به طور مطلق نشاندهنده وجود یا عدم وجود سرطان تخمدان باشد زیرا افزایش خفیف HE4 ممکن است در بیماران خوش خیم زنان و زیمان ( نظیر کیست های تخمدان، لیومیوم رحمی، فیبروم و اندومتریوز) ، فشار خون بالا، نارسایی احتقانی قلب و بیماریهای کبدی و کلیوی مشاهده گردد.
مقادیر مرجع این مارکر در زنان قبل از یائسگی با زنان بعد از یائسگی متفاوت است.
آزمایشگاه باید اگاه باشد که نتایج تست با تظاهرات بالینی همبستگی داشته باشد.
