پاتولوژی نقش مهمی در تشخیص سرطان دارد. پزشکان از طریق آزمایش‌های پاتولوژی مختلف، می‌توانند وجود سلول‌های سرطانی را شناسایی، نوع و مرحله سرطان را تعیین و درمان مناسب را برنامه‌ریزی کنند. در این مقاله، برخی از تست های آسیب شناسی رایج مورد استفاده در تشخیص سرطان و آنچه شما باید در مورد آنها بدانید را بررسی خواهیم کرد.
1. بیوپسی (Biopsy):
بیوپسی شامل برداشتن نمونه کوچکی از بافت یا سلول از ناحیه مشکوک به سرطان است.
روش کار: نمونه توسط پاتولوژیست زیر میکروسکوپ بررسی می شود تا مشخص شود آیا سلول های سرطانی وجود دارند یا خیر.
انواع بیوپسی:
بیوپسی سوزنی: شامل استفاده از یک سوزن نازک برای استخراج بافت یا مایع از ناحیه مشکوک به سرطان است. انواع بیوپسی سوزنی شامل آسپیراسیون با سوزن ظریف (FNA) و بیوپسی با سوزن مرکزی است.
بیوپسی جراحی: شامل برداشتن نمونه بافت با جراحی است. انواع بیوپسی های جراحی شامل بیوپسی برشی، که در آن تنها بخشی از تومور برداشته می شود، و بیوپسی اکسیزیونال، که در آن کل تومور برداشته می شود.
بیوپسی آندوسکوپی: شامل استفاده از آندوسکوپ برای جمع آوری نمونه های بافت از داخل بدن است. انواع بیوپسی آندوسکوپی شامل برونکوسکوپی، کولونوسکوپی و آندوسکوپی فوقانی است.
اهمیت: بیوپسی تشخیص قطعی را ارائه می دهد و به تعیین نوع، درجه و مرحله سرطان کمک می کند.
2. آزمایشات سیتولوژی (Cytology):
تست های سیتولوژی شامل بررسی سلول های جمع آوری شده از بدن برای تشخیص سرطان است.
روش: نمونه ها از طریق روش هایی مانند پاپ اسمیر، سیتولوژی خلط یا آسپیراسیون با سوزن ظریف (FNA) جمع آوری می شوند.
انواع آزمایشات سیتولوژی:
پاپ اسمیر: یک آزمایش غربالگری سرطان دهانه رحم که شامل جمع آوری سلول ها از دهانه رحم و بررسی آنها از نظر ناهنجاری است.
سیتولوژی FNA: شامل استفاده از یک سوزن نازک برای جمع آوری سلول ها از یک تومور یا غدد لنفاوی برای بررسی زیر میکروسکوپ است.
سیتولوژی خلط: شامل جمع آوری مخاط از ریه ها و بررسی آن برای سلول های سرطانی است.
اهمیت: آزمایشات سیتولوژی به تشخیص سرطان در مراحل اولیه آن کمک می کند و امکان مداخله و درمان به موقع را فراهم می کند.
3. هیستوپاتولوژی(Histopathology):
هیستوپاتولوژی شامل بررسی نمونه های بافت زیر میکروسکوپ برای شناسایی سلول های سرطانی است.
روش: نمونه های بافتی که از بیوپسی یا روش های جراحی به دست می آیند، پردازش، رنگ آمیزی و توسط پاتولوژیست بررسی می شوند.
انواع آزمایشات هیستوپاتولوژی:
رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین و ائوزین (H&E): رایج‌ترین روش رنگ‌آمیزی است که در هیستوپاتولوژی برای برجسته کردن ساختار سلول‌ها و بافت‌ها استفاده می‌شود.
ایمونوهیستوشیمی (IHC): شامل استفاده از آنتی بادی ها برای شناسایی پروتئین های خاص در نمونه های بافتی است که به شناسایی نوع و منشاء سلول های سرطانی کمک می کند.
هیبریداسیون درجا فلورسانس (FISH): یک تکنیک مولکولی که برای تشخیص توالی های DNA خاص یا ناهنجاری های کروموزومی در سلول های سرطانی استفاده می شود.
آزمایشات هیستوپاتولوژی اطلاعات دقیقی در مورد نوع، درجه و مرحله سرطان ارائه می دهد که برای تصمیم گیری در مورد درمان ضروری است.
4. تست های آسیب شناسی مولکولی:
تست های آسیب شناسی مولکولی ساختار ژنتیکی سلول های سرطانی را برای هدایت تصمیمات درمانی تجزیه و تحلیل می کند.
روش: این آزمایش‌ها جهش‌های خاص، بازآرایی ژنی یا الگوهای بیان ژن غیرطبیعی را در سلول‌های سرطانی شناسایی می‌کنند.
انواع تست های آسیب شناسی مولکولی:
واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR): تکنیکی است که برای تکثیر و شناسایی مقادیر کمی DNA یا RNA در سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود که امکان شناسایی جهش‌های خاص یا بازآرایی ژن‌ها را فراهم می‌کند.
توالی یابی نسل بعدی (NGS): شامل تعیین توالی کل ژنوم یا مناطق خاصی از DNA در سلول های سرطانی برای شناسایی جهش هایی است که ممکن است توسط داروهای خاص مورد هدف قرار گیرند.
هیبریداسیون درجا فلورسنت (FISH): یک تکنیک مولکولی که برای تشخیص توالی های DNA خاص یا ناهنجاری های کروموزومی در سلول های سرطانی، مانند تکثیر یا جابجایی ژن استفاده می شود.
اهمیت: تست های آسیب شناسی مولکولی با شناسایی درمان های هدفمندی که ممکن است در درمان انواع خاصی از سرطان موثرتر باشند، به شخصی سازی درمان سرطان کمک می کند.
جمع بندی:
آزمایشات پاتولوژی برای تشخیص زودهنگام، تشخیص و درمان سرطان ضروری است. این آزمایش‌ها با ارائه اطلاعات ارزشمند در مورد ماهیت سلول‌های سرطانی، به پزشکان کمک می‌کنند تا برنامه‌های درمانی فردی را توسعه دهند و نتایج بیمار را بهبود بخشند. اگر تحت غربالگری سرطان هستید یا به سرطان مبتلا شده اید، درک این تست های آسیب شناسی رایج می تواند به شما کمک کند تا مسیر درمان خود را با اطمینان بیشتری طی کنید.
