سلامت قلب مانند بلوک‌های ساختمانی است که تدریجاً بر روی هم انباشته می‌شوند. هرچه زودتر شروع به اصلاح سبک زندگی خود بکنید، در سنین بالاتر سلامتی بیشتری خواهید داشت. تغییرات کوچکی که امروز می‌توانید در این زمینه انجام دهید منجر به نتایج مهمی در آینده خواهد شد. این مسئله خصوصاً درباره کلسترول بالا صدق می‌کند.
کلسترول نوعی ساختار چربی است که کبد آن را تولید می‌کند و در برخی مواد غذایی یافت می‌شود. بدن برای کارایی صحیح نیازمند مقداری کلسترول است. اما داشتن مقادیر زیاد نوع بد کلسترول یعنی LDL شما را در معرض خطر سکته یا حمله قلبی قرار می‌دهد.
وجود کلسترول در جریان خون می‌تواند در دیواره رگ‌ها تجمع کرده و ایجاد گرفتگی کند، که منجر به این مشکلات می‌شود:
- کاهش جریان خون به قلب و افزایش احتمال حمله قلبی
- کاهش جریان خون به مغز و افزایش احتمال بروز سکته
کلسترول تام خون، مجموع کلسترول‌های موجود در خون شما را می‌سنجد و متشکل از این موارد است:
- کلسترول بد خون یا LDL
- کلسترول خوب یا HDL
- تری‌گلیسیرید ها
کلسترول بد یا LDL می‌تواند با تجمع در رگ‌ها، خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهد. کلسترول HDL به این دلیل خوب در نظر گرفته می‌شود که به جلوگیری از بیماری‌های قلبی کمک می‌کند. هرچه میزان HDL بالاتر باشد بهتر است.
آزمایش کلسترول تام خون همچنین میزان تری‌گلیسیرید‌ها را نیز سنجش می‌کند. اینها نیز ترکیبات چربی هستند که می‌توانند در بدن تجمع کنند و در واقع اجزای سازنده کلسترول محسوب می‌شوند.
مقادیر بالای تری‌گلیسیرید و میزان کم HDL زمینه‌ساز بیماری‌های قلبی است.
میزان کلسترول در بزرگسالان
توصیه عمومی سازمان‌های بهداشتی این است که از سن ۲۰ سالگی، میزان کلسترول خون، هر چهار تا شش سال یک بار باید آزمایش شود. با بالا رفتن سن، میزان کلسترول بالاتر می‌رود. خطر این بیماری در آقایان بیشتر است، البته این احتمال در خانم‌ها بعد از یائسگی افزایش می‌یابد.
به افراد دیابتی و افرادی که کلسترول بالا و دیگر عوامل خطرساز بیماری‌های قلبی را دارند توصیه می‌شود در فواصل کمتری این آزمایش را انجام دهند.
جدول کلسترول برای بزرگسالان
این داده‌ها بر اساس دستورالعمل نشریه کالج قلب و عروق آمریکا (JACC) آماده شده اند و نشانگر حدود قابل قبول، حدود آستانه، و مقادیر بالای کلسترول هستند و بر اساس میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dL) نوشته شده‌اند:
| کلسترول تام | کلسترول HDL | کلسترول LDL | تری‌گلیسیرید | |
| اندازه طبیعی | کمتر از ۲۰۰ (هرچه پایین‌تر باشد بهتر است) | حد ایده‌آل ۶۰ یا بیشتر است اما ۴۰ برای آقایان و ۵۰ برای خانم‌ها نیز قابل‌قبول است | کمتر از ۱۰۰؛ کمتر از ۷۰ در صورت داشتن بیماری‌های قلبی-عروقی | کمتر از ۱۴۹؛ اندازه ایده‌آل کمتر از ۱۰۰ است |
| حد آستانه و مقادیر کمی بالا | ۲۰۰-۲۳۹ | – | ۱۳۰-۱۵۹ | ۱۵۰-۱۹۹ |
| مقادیر بالا | ۲۴۰ یا بالاتر | ۶۰ یا بالاتر | ۱۶۰ یا بالاتر؛ ۱۹۰ بسیار بالا در نظر گرفته می‌شود | ۲۰۰ یا بالاتر؛ ۵۰۰ بسیار بالا در نظر گرفته می‌شود |
| مقادیر پایین | – | کمتر از ۴۰ | – | – |
میزان کلسترول در کودکان
کودکانی که تحرک کافی و رژیم غذایی سالم دارند، اضافه‌وزن ندارند و سابقه کلسترول بالا در خانواده ندارند کمتر در معرض کلسترول بالای خون هستند.
دستورالعمل فعلی اکثر سازمان‌های بهداشتی توصیه می‌کند کلسترول کودکان یک بار در بازه ۹ تا ۱۱ سال، و یک بار دیگر در بازه سنین ۱۷ تا ۲۱ سال اندازه‌گیری شود.
کودکانی که عوامل خطرساز دیگر مانند دیابت، چاقی و یا سابقه بیماری‌های خانوادگی دارند بایستی در بازه سنی ۲ تا ۸ سال، و دوباره در بازه ۱۲ تا ۱۶ سال آزمایش شوند.
جدول کلسترول برای کودکان
مطابق با دستورالعمل نشریه کالج قلب و عروق آمریکا، میزان کلسترول اطفال به این ترتیب است:
| کلسترول تام | کلسترول HDL | کلسترول LDL | تری‌گلیسیرید | |
| اندازه طبیعی | ۱۷۰ یا کمتر | بالاتر از ۴۵ | کمتر از ۱۱۰ | کمتر از ۷۵ برای کودکان ۰ تا ۹ ساله؛ کمتر از ۹۰ برای کودکان ۱۰ تا ۱۹ ساله |
| حد آستانه | ۱۷۰-۱۹۹ | ۴۰-۴۵ | ۱۱۰-۱۲۹ | ۷۵ تا ۹۹ در کودکان ۰ تا ۹ ساله، ۹۰ تا ۱۲۹ در کودکان ۱۰ تا ۱۹ ساله |
| مقادیر بالا | ۲۰۰ یا بالاتر | – | ۱۳۰ یا بالاتر | ۱۰۰ یا بالاتر در کودکان ۰ تا ۹ ساله، ۱۳۰ یا بالاتر در کودکان ۱۰ تا ۱۹ ساله |
| مقادیر پایین | – | کمتر از ۴۰ | – | – |
در صورت بالا بودن کلسترول چه باید کرد؟
خوشبختانه تغییر سبک زندگی تا حد قابل‌توجهی می‌تواند سطح کلسترول را کاهش دهد. این تغییرات شامل ورزش، مصرف بیشتر فیبر، پرهیز از دخانیات و الکل، و رسیدن به وزن مناسب است. در مطالب آتی به تفصیل به این راهکارها خواهیم پرداخت.
