با تمام بدنامی‌هایی که کلسترول به خود اختصاص داده است، شاید برای بسیاری از افراد تعجب‌آور باشد که بدانند وجود کلسترول برای ادامه حیات لازم و ضروری است. همچنین شگفت‌انگیز است که بدانیم بدن ما به طور طبیعی خود کلسترول تولید می‌کند. ولی کلسترول همیشه بد یا خوب نیست؛ این مسئله مقداری پیچیده است و ارزش خواندن بیشتر در این موضوع را دارد.
کلسترول چیست؟
کلسترول ماده‌ای حیاتی است که در بدن موجودات زنده ساخته می‌شود. همچنین کلسترول را از مواد غذایی نیز می‌توانید دریافت کنید. از آنجا که کلسترول در گیاهان ساخته نمی‌شود، فقط می‌توان آن را در محصولات حیوانی نظیر گوشت و لبنیات یافت.
در بدن ما کلسترول سه هدف مهم دارد:
کمک به تولید هورمون‌های جنسی
ماده‌ای مهم در ساختار بافت‌های بدن است
به تولیدات صفراوی در کبد کمک می‌کند
این‌ها همگی نقش‌های مهمی هستند که به حضور کلسترول در بدن نیاز دارند اما لازم است بدانیم که مقادیر زیاد از یک چیز خوب هم در واقع مضر است.
لیپوپروتئین‌های کم‌چگالی (LDL) و لیپوپروتئین‌های با چگالی بالا (HDL)
زمانی که مردم درباره کلسترول صحبت می‌کنند معمولا از الفاظ لیپوپروتئین‌های کم‌چگالی یا LDL، و لیپوپروتئین‌های با چگالی بالا یا HDL استفاده می‌کنند که هر دوی آنها لیپوپروتئین و ترکیبی از چربی و پروتئین هستند که وظیفه انتقال کلسترول در سرتاسر بدن را دارند. لیپوپروتئین‌های کم‌چگالی یا LDL کلسترول بد نام دارند و لیپوپروتئین‌های با چگالی بالا یا HDL، کلسترول خوب نام دارند.
چرا لیپوپروتئین‌های کم‌چگالی (LDL) بد هستند؟
LDL به عنوان کلسترول بد شناخته می‌شود زیرا مقادیر زیاد آن می‌تواند باعث سفت شدن رگ‌ها شود.
به گفته انجمن قلب امریکا LDL می‌تواند در دیواره‌های رگ‌ها انباشته شود و وقتی که این انباشتگی زیاد شد، به دو بیماری متفاوت و در عین حال خطرناک تبدیل شود.
اولا این مسئله می‌تواند باعث باریک شدن رگ‌ها شود و به جریان اکسیژن در خون در بدن آسیب برساند؛ در درجه دوم می‌تواند باعث لخته شدن و کاهش جریان خون شود که عامل اصلی سکته قلبی است.
وقتی صحبت از اندازه‌گیری کلسترول خون می‌شود، LDL همان چیزی است که باید مقدار آن را کم نگه دارید: به صورت نرمال این میزان باید کمتر از ۱۰۰ میلی‌گرم بر دسی لیتر (mg/dL) باشد.
چرا لیپوپروتئین‌های با چگالی بالا HDL خوب هستند؟
HDL به سیستم عروق قلبی کمک می‌کند تا سالم بماند و در واقع هدف آن پاک کردن LDL از رگ‌هاست و آن را به سمت کبد هدایت می‌کند که در آنجا شکسته شده یا از بدن دفع می‌شود.
مشخص شده است میزان بالای HDL برای جلوگیری و محافظت از بدن در برابر امراضی چون سکته قلبی مفید است و میزان کم آن باعث افزایش خطر ابتلا به این بیماری‌هاست.
بر اساس مستندات موسسه ملی سلامت آمریکا، اگر میزان HDL، ۶۰ و یا بالاتر از ۶۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر باشد حفاظت کافی محسوب شده و اگر این میزان کمتر از ۴۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر باشد، خطری برای ابتلا به بیماری‌های قلبی به شمار می‌رود.
کلسترول تام (Total cholesterol)
با سنجش میزان کلسترول خود، علاوه بر LDL و HDL، میزان کلسترول تام و تری‌گلیسرید را نیز اندازه گرفته‌اید.
میزان کلسترول تام ایده‌آل در خون کمتر از ۲۰۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر است. میزان ۲۰۰ تا ۲۳۹ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر، حد مرزی است و میزان بالای ۲۴۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر بالاست.
تری‌گلیسیرید نوعی دیگر از چربی مانند کلسترول است که میزان زیاد آن در بدن بسیار بد است؛ اما کارشناسان همچنان در رابطه با خواص تری‌گلیسرید اطلاعات کافی ندارند.
میزان بالای تری‌گلیسیرید معمولا با میزان بالایی از چربی خون همراه است که میزان خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد ولی همچنان مشخص نیست آیا تری‌گلیسیرید به تنهایی نقش خطرناکی را در ابتلا به بیماری‌های قلبی ایفا می‌کند یا خیر.
پزشکان معمولا اهمیت تری‌گلیسیرید را در بدن در مقابل با میزان چاقی، میزان کلسترول و غیره می‌سنجند.
این موارد را تحت کنترل داشته باشید
مؤلفه‌های بسیاری هستند که میزان کلسترول در بدن شما را تحت تاثیر قرار می‌دهند که وراثت، رژیم و عادات غذایی، وزن بدن و میزان فعالیت‌های ورزشی از جمله آنها هستند.
خوردن غذا‌هایی که دارای کلسترول پایین و چربی اشباع شده کمی باشند، ورزش منظم، و همچنین کنترل وزن همگی در پایین نگه داشتن میزان کلسترول و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی مؤثر هستند.
