خشکی پوست زمانی اتفاق میافتد که پوست تمام آب یا روغنهای طبیعی مورد نیاز برای حفظ خود و نرم و لطیف ماندن را نداشته باشد.
پوست خشک چیست؟
برای سالم ماندن و انجام وظایف خود، پوست به آب و روغنهای طبیعی نیاز دارد تا آن را نرم، لطیف و کشدار نگه دارد. بدون رطوبت و روغن، پوست ممکن است خشک شود.
پوست اولین خط دفاعی بدن است. از ورود میکروارگانیسمهای مضر مانند ویروسها و باکتریها به بدن جلوگیری میکند.
علائم از خفیف تا شدید متغیر است كه ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- لکههای خارشدار یا پوسته پوسته شدن پوست
- پوست به صورت پوسته پوسته با بافتی خشن است
- ترک در پوست
- پوستی که میسوزد یا خارش دارد
- پوست شل و چروکیده
موارد خفیف خشکی پوست بسیار شایع است. معمولاً دلیلی برای نگرانی نیستند. گاهی اوقات، موارد جدیتر پوست خشک ممکن است نیاز به درمان پزشکی داشته باشند.
طبق گفته انجمن پوست آمریکا (AAD)، برخی افراد بیشتر در معرض خطر خشکی پوست هستند. اين افراد عبارتند از:
- افراد بالای 40 سال – با افزایش سن، پوست آنها چربی کمتری تولید میکند
- افرادی که پوست قهوهای، سیاه یا روشن دارند
- افرادی که مشاغلی دارند که باعث میشود دستانشان زیاد در آب باشد، مانند پرستاران و آرایشگران
- افرادی که در آب و هوای سرد زندگی میکنند
- افرادی که سیگار میکشند
علل خشکی پوست
بسیاری از عوامل مختلف میتوانند باعث خشکی پوست شوند، از جمله دلایل محیطی و برخی شرایط سلامت.
علل محیطی خشکی پوست عبارتند از:
- استفاده از دئودورانتهای خشن یا محصولات پاک کننده
- گرفتن دوش یا حمام طولانی با آب گرم
- زندگی در شرایط سرد و خشک
- استفاده از منابع حرارتی مانند حرارت مرکزی یا اجاقهای هیزمی که هوا را خشک میکنند
گاهی اوقات، خشکی پوست میتواند در نتیجه شرایط بهداشتی زمینهای باشد. در زیر برخی از موارد رایج آورده شده است.
کم آبی بدن
بدن برای انجام بسیاری از فرآیندها و عملکردهای ضروری خود از آب استفاده میکند. اگر فرد دچار کم آبی شود، این اتفاق روی کل بدن تاثیر میگذارد و میتواند باعث خشکی پوست شود.
یک فرد میتواند با نوشیدن آب کافی هر روز از کم آبی بدن جلوگیری کند.
اگزما
اگزما گروهی از بیماریهای پوستی را توصیف میکند که باعث خارش، التهاب و خشکی پوست میشود. این بیماریها شامل درماتیت آتوپیک، درماتیت تماسی، اگزمای دیسیدروتیک، اگزمای نومولار، درماتیت سبورئیک و درماتیت استاز است.
بیماری کلیوی
کلیهها وظایف زیادی را انجام میدهند. یکی از آنها حذف مواد زائد و مایعات اضافی از بدن است.
هنگامی که کلیهها به درستی کار نمیکنند، بدن ممکن است نتواند تعادل مناسب مواد معدنی، مواد مغذی و آب را در خون حفظ کند. افراد مبتلا به بیماری کلیوی بیشتر از حد معمول ادرار میکنند، همه اینها میزان مایعات داخل بدن را کاهش میدهد و می تواند منجر به خشکی پوست شود.
بیاشتهایی
افرادی که مبتلا به اختلال خوردن بیاشتهایی هستند، مصرف غذای خود را محدود میکنند. این مسئله میتواند منجر به سوء تغذیه شود که به نوبه خود ممکن است باعث خشکی پوست شود.
داروها
برخی از داروها میتوانند بر تعادل مایعات در بدن تأثیر بگذارند و منجر به خشکی پوست شوند. اين داروها عبارتند از:
- دیورتیكها
- ملینها
- آنتیاسیدها
- آنتی هیستامینها
- داروی فشار خون
عوارض احتمالی
پوست خشک معمولاً نشاندهنده یک بیماری زمینهای نیست. اکثر موارد با خود مراقبتی یا کمک پزشکی قابل درمان هستند.
در صورت عدم درمان، خشکی پوست ممکن است منجر به عوارض زیر شود:
عفونتها
هنگامی که پوست خشک ترک میخورد، میکروارگانیسمهای مضر مانند باکتریها و ویروسها میتوانند وارد بدن شوند. این ممکن است منجر به عفونت شود.
تغییرات دائمی در پوست
در دراز مدت، خراشهای زیاد میتواند منجر به تغییرات دائمی در پوست شود، مانند:
- تکه های ضخیم شده
- خارش دائمی
- تغییر رنگ
- درمان و راه حل
بسیاری از موارد خشکی پوست با نوشیدن آب فراوان و استفاده منظم از مرطوب کننده برطرف میشود.
پزشک معمولاً درمانهایی را برای افراد مبتلا به بیماریهای پوستی مانند اگزما تجویز میکند.
هنگامی که یک بیماری زمینهای مانند دیابت یا بیاشتهایی باعث خشکی پوست میشود، پزشکان با فرد همکاری میکنند تا شرایط را تحت کنترل درآورند.
هنگامی که خشکی پوست یکی از عوارض جانبی یک دارو باشد، معمولاً با قطع مصرف دارو از بین میرود. با این حال، افراد نباید بدون مشورت با پزشک خود، مصرف داروهای تجویزی را قطع کنند.
پیشگیری
کارهای زیادی وجود دارد که افراد میتوانند برای جلوگیری از خشکی پوست انجام دهند. این كارها شامل:
شستشو در آب گرم (نه داغ)
نماندن در حمام یا زیر دوش بیش از 10 دقیقه
فقط از محصولات پاک کننده ملایم و بدون عطر استفاده کنید
استفاده از مرطوبکننده فراوان بلافاصله پس از خشک شدن پوست
اجتناب از نشستن یا ایستادن در نزدیکی منابع گرما، مانند شومینه
نوشیدن آب فراوان