سندرم کوشینگ اختلالی است که زمانی رخ می‌دهد که بدن شما هورمون کورتیزول بیش از حد در مدت زمان طولانی تولید کند. کورتیزول گاهی اوقات “هورمون استرس” نامیده می‌شود زیرا به بدن کمک می‌کند تا به استرس پاسخ دهد.
کورتیزول همچنین به حفظ فشار خون، تنظیم گلوکز خون، کاهش التهاب، تبدیل غذا به انرژی کمک می‌کند.
غدد فوق کلیوی، دو غده کوچک در بالای کلیه‌های کورتیزول می‌سازند.
چه کسانی بیشتر به سندرم کوشینگ مبتلا می‌شوند؟
سندرم کوشینگ اغلب بزرگسالان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، معمولاً 30 تا 50 سال، اما می‌تواند در کودکان نیز رخ دهد. سندرم کوشینگ تقریباً سه برابر مردان زنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در افرادی که دیابت نوع 2 دارند و سطح گلوکز خون آنها در طول زمان بسیار بالا باقی می‌ماند، همراه با فشار خون بالا، ممکن است سندرم کوشینگ علت باشد. افرادی که داروهایی به نام گلوکوکورتیکوئیدها که مشابه کورتیزول هستند مصرف می‌کنند نیز ممکن است به سندرم کوشینگ مبتلا شوند. این نوع از سندرم کوشینگ «اگزوژن» نامیده می‌شود. بیش از 10 میلیون آمریکایی هر سال گلوکوکورتیکوئید مصرف می‌کنند، اما مشخص نیست که چه تعداد از آنها به سندرم کوشینگ مبتلا می‌شوند.
عوارض سندرم کوشینگ چیست؟
سندرم کوشینگ می‌تواند باعث مشکلات سلامتی مانند
حمله قلبی و سکته مغزی
لخته شدن خون در پاها و ریه‌ها
عفونت‌ها
از دست دادن استخوان و شکستگی
فشار خون بالا
سطح کلسترول ناسالم
افسردگی یا سایر تغییرات خلقی
از دست دادن حافظه یا مشکل در تمرکز
مقاومت به انسولین و پیش دیابت
دیابت نوع 2
اگرچه سندرم کوشینگ معمولاً قابل درمان است، اما در صورت عدم درمان می‌تواند کشنده باشد.
علائم سندرم کوشینگ چیست؟
علائم و نشانه‌های سندرم کوشینگ متفاوت است. افرادی که برای مدت طولانی سطوح بسیار بالایی از کورتیزول دارند، احتمالاً علائم واضحی از این اختلال را دارند، از جمله
افزایش وزن
دست‌ها و پاهای لاغر
صورت گرد
افزایش چربی اطراف قاعده گردن
قوز چربی بین شانه ها
کبودی آسان
علائم کشش بنفش پهن، عمدتاً روی شکم، سینه‌ها، باسن و زیر بازوها
عضلات ضعیف
کودکان مبتلا به سندرم کوشینگ تمایل به چاقی دارند و کندتر از سایر کودکان رشد می‌کنند. زنان ممکن است موهای زائد در صورت، گردن، سینه، شکم و ران خود داشته باشند. دوره‌های قاعدگی ممکن است نامنظم یا متوقف شوند.
با این حال همه مبتلایان به سندرم کوشینگ این علائم را ندارند، که می‌تواند تشخیص آن را دشوار کند.
چه چیزی باعث سندرم کوشینگ می شود؟
شایع ترین علت سندرم کوشینگ استفاده طولانی مدت و با دوز بالا از گلوکوکورتیکوئیدهای شبه کورتیزول است. این داروها برای درمان سایر شرایط پزشکی مانند آسم پیوند خارجی، آرتریت روماتوئید پیوند خارجی و پیوند خارجی لوپوس استفاده می‌شوند. گلوکوکورتیکوئیدها اغلب برای درمان درد به مفصل تزریق می شوند. استفاده از گلوکوکورتیکوئیدها همچنین سیستم ایمنی بدن را پس از پیوند عضو سرکوب می‌کند تا بدن عضو جدید را پس نزند.
سایر افراد به دلیل تولید بیش از حد کورتیزول در بدنشان به سندرم کوشینگ درون زا مبتلا می‌شوند. انواع مختلفی از تومورها می‌توانند باعث تولید کورتیزول اضافی در بدن شوند.
پزشکان چگونه سندرم کوشینگ را تشخیص می‌دهند؟
تشخیص سندرم کوشینگ می‌تواند سخت باشد. علائمی مانند خستگی و افزایش وزن می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. سندرم کوشینگ ممکن است با سایر شرایطی که بسیاری از علائم مشابه دارند، مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک یا سندرم متابولیک اشتباه گرفته شود. پزشک شما ابتدا می خواهد شرایط دیگر را رد کند.
تشخیص بر اساس سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و آزمایش‌های آزمایشگاهی است. ممکن است پزشک از شما بپرسد که آیا گلوکوکورتیکوئید مصرف می‌کنید یا تزریق کرده‌اید و قبل از سفارش آزمایش‌های آزمایشگاهی این موضوع را رد کند.
پزشکان ممکن است از آزمایش ادرار، بزاق، یا خون برای تشخیص سندرم کوشینگ استفاده کنند. گاهی اوقات پزشکان برای اینکه بفهمند کورتیزول اضافی ناشی از سندرم کوشینگ است یا علت متفاوتی دارد، یک آزمایش پیگیری انجام دهند.
هیچ آزمایشی کامل نیست، بنابراین پزشکان معمولاً دو مورد از آزمایش‌های زیر را برای تأیید تشخیص انجام می‌دهند:
آزمایش 24 ساعته کورتیزول آزاد ادرار
در این آزمایش، شما ادرار خود را در یک دوره 24 ساعته جمع آوری می‌کنید. متخصص مراقبت‌های بهداشتی شما نمونه ادرار شما را برای آزمایش سطح کورتیزول به آزمایشگاه می فرستد. سطوح بالاتر از حد طبیعی کورتیزول نشان دهنده سندرم کوشینگ است.
آزمایش کورتیزول بزاق اواخر شب
این آزمایش میزان کورتیزول در بزاق شما را در اواخر عصر اندازه گیری می‌کند. به طور معمول، تولید کورتیزول درست بعد از اینکه به خواب می‌رویم کاهش می‌یابد. در سندرم کوشینگ، سطح کورتیزول کاهش نمی‌یابد. شما می‌توانید نمونه بزاق خود را در خانه جمع آوری کرده و به متخصص مراقبت‌های بهداشتی خود برگردانید یا برای آزمایش به آزمایشگاه بفرستید.
تست سرکوب دگزامتازون با دوز پایین (LDDST)
در این آزمایش، معمولاً حدود ساعت 11:00 شب، دوز کم دگزامتازون، نوعی گلوکوکورتیکوئید، مصرف خواهید کرد. یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی صبح روز بعد، معمولاً حدود ساعت 8 صبح، خون شما را می‌گیرد. گاهی اوقات پزشکان از نوع دیگری از آزمایش LDDST استفاده می‌کنند که در آن شما هر 6 ساعت به مدت 48 ساعت دگزامتازون مصرف می‌کنید. خون شما 6 ساعت پس از آخرین دوز گرفته می‌شود.
به طور معمول، سطح کورتیزول در خون پس از مصرف دگزامتازون کاهش می‌یابد. سطوح کورتیزول که کاهش نمی‌یابد نشان دهنده سندرم کوشینگ است.
پزشکان چگونه علت سندرم کوشینگ را پیدا می کنند؟
هنگامی که پزشک سندرم کوشینگ را تشخیص داد، آزمایش‌های دیگر می‌توانند به شما کمک کنند که منبع مشکل هیپوفیز، نابجا یا آدرنال باشد. دانستن منبع در انتخاب بهترین نوع درمان مهم است.
آزمایشات خون
اولین قدم اندازه گیری سطح ACTH در خون است. اگر سطح ACTH پایین باشد، علت احتمالاً تومور آدرنال است. افراد مبتلا به تومور آدرنال به آزمایش خون بیشتری نیاز ندارند.
اگر سطح ACTH طبیعی یا بالا باشد، احتمالاً علت آن یک تومور هیپوفیز یا خارج از رحم است.
سایر آزمایشات خون به تشخیص تومورهای هیپوفیز از تومورهای نابجا کمک می‌کند. پزشکان معمولا بیش از یک آزمایش انجام می‌دهند.
تست تحریک CRH برای این آزمایش، یک شات CRH دریافت خواهید کرد. اگر تومور هیپوفیز دارید، CRH باعث افزایش ACTH و کورتیزول در خون شما می شود. این به ندرت در افراد مبتلا به تومورهای نابجا اتفاق می‌افتد.
تست سرکوب دگزامتازون با دوز بالا (HDDST). این آزمایش همانند LDDST است، با این تفاوت که در آن از دوزهای بالاتر دگزامتازون استفاده می‌شود. اگر پس از مصرف دوز بالای دگزامتازون، سطح کورتیزول در خون شما کاهش یابد، احتمالاً دچار تومور هیپوفیز هستید. اگر سطح کورتیزول شما کاهش نیابد، ممکن است تومور نابجا داشته باشید.
تست‌های دیگر
آزمایش‌های دیگر به دنبال تومور هستند و به تشخیص تومورهای هیپوفیز از تومورهای نابجا کمک می‌کنند.
تست‌های تصویربرداری آزمایش‌های تصویربرداری اندازه و شکل غده هیپوفیز و آدرنال را نشان می‌دهد و تومورها را جستجو می‌کند. اگر آزمایش خون نشان دهد که تومور خارج از رحم است، آزمایش‌های تصویربرداری می‌تواند به تعیین محل تومور کمک کند. متداول‌ترین آزمایش‌های تصویربرداری عبارتند از توموگرافی کامپیوتری (CT) اسکن پیوند خارجی NIH و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
نمونه برداری از سینوس پتروزال. تومورهای هیپوفیز معمولا کوچک هستند و ممکن است در آزمایش تصویربرداری خود را نشان ندهند. اگر MRI تومور هیپوفیز را نشان ندهد، ممکن است نمونه برداری از سینوس پتروسال داشته باشید. این آزمایش اغلب بهترین راه برای تشخیص هیپوفیز از علل نابجای سندرم کوشینگ است.
پزشک شما از سینوس‌های پتروزال شما نمونه‌هایی از خون می‌گیرد – سیاهرگ‌هایی که هیپوفیز را تخلیه می‌کنند. در همان زمان، از رگ خونی دور از هیپوفیز نمونه خون گرفته می‌شود. شما همچنین یک واکسن CRH دریافت خواهید کرد، هورمونی که باعث ترشح ACTH از هیپوفیز می‌شود.
سطوح بالاتر ACTH در خون از سینوس‌های پتروزال نسبت به سایر رگ‌های خونی نشان دهنده وجود تومور هیپوفیز است. سطوح مشابه ACTH در تمام نمونه‌های خون نشان دهنده وجود تومور خارج رحمی است.
پزشکان چگونه سندرم کوشینگ را درمان می کنند؟
درمان بستگی به علت دارد و ممکن است شامل جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی یا داروهای کاهش دهنده کورتیزول باشد. اگر علت استفاده طولانی مدت از گلوکوکورتیکوئیدها برای درمان اختلال دیگری باشد، پزشک به تدریج دوز شما را به کمترین دوز کاهش می‌دهد که آن اختلال را کنترل می‌کند. گاهی اوقات اختلالاتی که پزشکان با گلوکوکورتیکوئیدها درمان می‌کنند را می توان با داروهای غیر گلوکوکورتیکوئیدی درمان کرد.
منبع:
سایت www.nih.gov
